Zobowiązania z tytułu kredytów – nasza intuicyjna ocena wskazuje, że to jest jasne. Ale jak zajrzymy do sprawozdania finansowego to okazuje się że:
„Zobowiązania z tytułu zadłużenia ujmuje się początkowo w wartości godziwej pomniejszonej o koszty transakcyjne i wycenia się na dzień kończący okres sprawozdawczy według zamortyzowanego kosztu. Naliczone odsetki odnoszone są do kosztów finansowych, chyba że podlegają kapitalizacji w wartości rzeczowych aktywów trwałych lub wartości niematerialnych” (kwestię z ostatniego zdania omawialiśmy we wcześniejszym poście)
Jak to zjeść . Posłużymy się dobrym wyjaśnieniem tago na podstawie case study z vademecumksięgowego.pl:
I. Założenia:
- Spółka z o.o. na
początku bieżącego roku otrzymała kredyt w kwocie: 200.000 EUR, który
spłaca w pięciu rocznych ratach, a odsetki są pobierane na koniec
każdego roku. Oprocentowanie wynosi: 4,25%.
- Rozkład płatności w czasie jest następujący:
a) wpływ kredytu w kwocie: 200.000 EUR,
b) 5 płatności z tytułu raty kapitałowej i odsetek – kolejno 5 okresów: 48.500 EUR, 46.800 EUR, 45.100 EUR, 43.400 EUR i 41.700 EUR.
II. Ustalenie kwoty zobowiązania, w sytuacji gdy bank nie pobrał prowizji:
Na dzień uruchomienia kredytu wartość zobowiązania finansowego z tytułu kredytu wynosi: 200.000 EUR.
Efektywna stopa procentowa wynosi: 4,25% i została wyliczona przy zastosowaniu funkcji IRR arkusza kalkulacyjnego Excel, uwzględniając harmonogram spłat.
Okres | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | IRR |
Przepływy pieniężne do kalkulacji IRR |
– 200.000 (wpływ kredytu, zawsze ze znakiem minus) | 48.500 | 46.800 | 45.100 | 43.400 | 41.700 | = 4,25% |
W przykładzie uzyskano IRR na poziomie 4,25%, tj. na takim samym poziomie, jak oprocentowanie kredytu.
Na koniec pierwszego okresu kwota zobowiązania będzie następująca:
1) | wartość początkowa: | 200.000 EUR, |
2) | spłata wartości początkowej: | – 40.000 EUR, |
3) | spłata odsetek: | – 8.500 EUR, |
4) | odsetki wyliczone według IRR, tj.: 200.000 EUR × 4,25% |
+ 8.500 EUR, _____________ |
5) | wynik: | 160.000 EUR. |
Ustaloną kwotę przelicza się na złote, stosując średni kurs ogłoszony przez NBP na dzień wyceny zobowiązania.
W rozważanym przypadku otrzymany wynik: 160.000 EUR na koniec okresu jest taki sam, jak przy wycenie w kwocie wymagającej zapłaty (zakładając, że odsetki pobrano w ostatnim dniu okresu).
III. Ustalenie kwoty zobowiązania, w sytuacji gdy bank pobrał prowizję:
Jeśli jednak przy wypłacie bank pobierze prowizję, to należy ją uwzględnić w kwocie kredytu, np. przy prowizji: 5.000 EUR należy podać kredyt po uwzględnieniu tej prowizji, tj. kwotę: – 195.000 EUR. IRR nie będzie wtedy równe stopie procentowej, tylko wyższe.
Efektywna stopa procentowa wynosi: 5,1858% i została wyliczona przy zastosowaniu funkcji IRR arkusza kalkulacyjnego Excel, uwzględniając harmonogram spłat kredytu.
Okres | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | IRR |
Przepływy pieniężne do kalkulacji IRR |
– 195.000 (wpływ kredytu, zawsze ze znakiem minus) | 48.500 | 46.800 | 45.100 | 43.400 | 41.700 | = 5,1858% |
Wycena kredytu na koniec okresu w skorygowanej cenie nabycia będzie następująca:
1) | wartość początkowa: | 195.000 EUR, |
2) | spłata wartości początkowej: | – 40.000 EUR, |
3) | spłata odsetek: | – 8.500 EUR, |
4) | odsetki wyliczone według IRR, tj.: 200.000 EUR × 5,1858% |
+ 10.371,60 EUR, _______________ |
5) | wynik: | 156.871,60 EUR. |
Wynik przelicza się na złote według średniego kursu ogłoszonego przez NBP na dzień wyceny zobowiązania.